Asıl
adı: Ali
Nesebi:
Seyyid( Hazreti Hüseyin(R.A)’ın Efendimizin Soyundandır)
Doğum
Tarihi ve Yeri: (1302/1884) Muş’un Bulanık İlçesi Abri (Esenlik) Köyü
Annesi:
Seyyide Gülnaz hanım
Babası:
es-Seyyid Şeyh Reşid ibn es-Seyyid Şeyh Abdülhamid (ks)
İlim
okuduğu Medrese: Abri Köyü, Seyyid Aynu’l-Melek hz. Medresesi
Zahiri
İlim Hocası: Molla Abdülhadi (ks)
Tarikatı:
Kadiriye Tarikatı
Vefat
yeri:Muş’un Bulanık İlçesi Abri (Esenlik) Köyü
Vefat
tarihi: H.1378/
es-Seyyid Şeyh Ali Efendi, Muş’un Bulanık ilçesi Abri
(Esenlik) köyünde medfun, es-Seyyid Şeyh Aynu’l-Melek (ö.736/1336) hazretleri’nin soyundan gelmektedir.[1] h.1302/m.1884 yılında Abri köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Seyyid Şeyh Reşid hazretleridir.[2] Annesi
(Karamışa köyünden) Şeyh Aşur Arab-i Hazretlerinin Torunlarından, Seyyide Gülnaz hanımefendi’dir.[3] Yedi
kardeştirler: Seyyid Muhammed, Seyyid Şemseddin, Seyyid Zeynelabidin,
Seyyid Ali, Seyyid Paşa, Seyyide Selbi ve Seyyide
Firdevs.[4]
h.1308/m.1891 yılında babası,Seyyid Şeyh Reşid hazretleri kırk beş yaşında vefat eder. Babası vefat ettiğinde Seyyid Ali Efendi henüz beş altı yaşlarındadır, bakımlarını amcaları Seyyid Şeyh Mahmud Hazretlerinin oğlu Seyyid Muhammed Said üstlenir, küçük yaşta Seyyid Aynu’l-Melek Medresesinde ilim tahsiline başlar, çok kuvvetli bir medrese tahsili gördükten sonra on dokuz yaşında h.1321/m.1904”[5] yılında Seyyid Aynu’l-Melek Medresesi Müderrisi Molla Abdülhadi’den ilmî icâzetnâmesini alır.
h.1323/m.1906[6] Senesinde, amcası Seyyid Tahır El Abri Hazretleri’nin oğlu Seyyid Şeyh Fazıl’ın kerimesi Seyyide Kudret Hanım ile evlenir, amcası Seyyid Şeyh Tahır hazretleri ve amcazadeleri Seyyid Şeyh Abdülaziz, Seyyid Şeyh Mustafa hazretlerinin sohbetlerinde bulunur,birinci Dünya Savaşı’nda doğu cephesinde, kardeşi Seyyid Şeyh Şemseddin ile beraber Ruslara karşı savaşır. Seyyid Şemseddin Efendi 1915 yılında şehid düşer, aynı yıl rus kuvvetleri’nin doğu anadolu’yu işgal etmeleri üzerine yakınlarıyla birlikte Abri köyünden Diyarbakır’ın Hazro ilçesine göç eder, Hazro’da bir müddet kaldıktan sonra Urfa’nın Siverek ilçesinin Camii kebir mahallesine yerleşir. Bu arada Siverek Müftülüğüne baş vurarak İmamlık yapmaya başlar ilk önce Siverek’e bağlı Gozellik köyünde ve daha sonra Bucak Nahiyesine bağlı Sögütlü köyünde[7] imamlık yapar .Seyyid Şeyh Ali efendi Sögütlü köyünde birkaç yıl kaldıktan sonra tekrar Siverek ilçesi camii kebir mahallesine yerleşir ve mahallede bulunan merkez camide imamlık yapmaya devam eder. Şeyh Ali Efendi, kısa sürede Şeriat ilimindeki derinliği, sohbet ve vaazındaki belağatı, örnek şahsiyeti ile halkın sevgisini kazanır. Aynı zamanda dönemin önemli âlimlerinden Aktepeli Şeyh Muhammed Can, Siverekli Saatçı hafız Abdurrahman, Siverekli Muhammed efendi ve bölgenin diğer Alim ve ileri gelen şahsiyetleri ile tanışır onlarında teveccühünü kazanır.
Yirmi sene Siverek ilçesinde ikamet eden,es-Seyyid Şeyh Ali efendi, 1938 yılında kendi memleketi ve ecdad yurdu olan Abri köyüne geri döner. birinci dünya savaşında işgale uğrayan Abri'de büyük bir yıkım yaşanmış 700 sene önce Seyyid Aynu’l-Melek Hazretleri tarafından yaptırılan Tarihi Medrese, Dergah ve Havuz, rus ordusu ve ermeni çeteleri tarafından yakılıp yıkılmış, Abri mezarlığında bulunan mezar taşları bile kurşunlanarak bir kısmı tahrib edilmiştir. Köyde bulunan, Seyyid Aynu’l-Melek Hazretleri camisi ise kubbesine isabet eden bir gülle ile hafif bir hasar almış olsa da ayakta kalmayı başarmıştır. Seyyid Ali Efendi önce Medrese ve tekke’yi aslına uygun olarak tamir ettirir, Bulanık İlçesine bağlı Resulan köyünden Molla Şamil’i Müderris olarak getirerek bu tarihi medreseyi tekrar ilmin hizmetine açar.
Şeyh Ali Efendi döneminde Seyyid Aynu’l-Melek medresesinde sırasıyla şu müderrisler görev yapar: a)-Molla Şamil (Resulan köyü Bulanık)
b)-Molla Abdullah Balek-i (Neynik Köyü Bulanık)
c)-Molla Yusuf (Piyonk köyü Bulanık)
e)-Molla Süleyman-i Veli.
Abri Köyünde bulunan tarihi havuz (kulleteyn) 1950 yılında yine Şeyh Ali Efendi tarafından aslına uygun olarak tamir ettirilmiştir. Seyyid Şeyh Ali, bölgede yaşayan alimler tarafından ilmi meselelerde başvuru mercii olarak görülmüş, çözülmesi zor fıkh-i meselelerdeki ilmi derinliği ve vukufiyeti takdir edilmiş büyük bir alimdir.[8]
h.1308/m.1891 yılında babası,Seyyid Şeyh Reşid hazretleri kırk beş yaşında vefat eder. Babası vefat ettiğinde Seyyid Ali Efendi henüz beş altı yaşlarındadır, bakımlarını amcaları Seyyid Şeyh Mahmud Hazretlerinin oğlu Seyyid Muhammed Said üstlenir, küçük yaşta Seyyid Aynu’l-Melek Medresesinde ilim tahsiline başlar, çok kuvvetli bir medrese tahsili gördükten sonra on dokuz yaşında h.1321/m.1904”[5] yılında Seyyid Aynu’l-Melek Medresesi Müderrisi Molla Abdülhadi’den ilmî icâzetnâmesini alır.
h.1323/m.1906[6] Senesinde, amcası Seyyid Tahır El Abri Hazretleri’nin oğlu Seyyid Şeyh Fazıl’ın kerimesi Seyyide Kudret Hanım ile evlenir, amcası Seyyid Şeyh Tahır hazretleri ve amcazadeleri Seyyid Şeyh Abdülaziz, Seyyid Şeyh Mustafa hazretlerinin sohbetlerinde bulunur,birinci Dünya Savaşı’nda doğu cephesinde, kardeşi Seyyid Şeyh Şemseddin ile beraber Ruslara karşı savaşır. Seyyid Şemseddin Efendi 1915 yılında şehid düşer, aynı yıl rus kuvvetleri’nin doğu anadolu’yu işgal etmeleri üzerine yakınlarıyla birlikte Abri köyünden Diyarbakır’ın Hazro ilçesine göç eder, Hazro’da bir müddet kaldıktan sonra Urfa’nın Siverek ilçesinin Camii kebir mahallesine yerleşir. Bu arada Siverek Müftülüğüne baş vurarak İmamlık yapmaya başlar ilk önce Siverek’e bağlı Gozellik köyünde ve daha sonra Bucak Nahiyesine bağlı Sögütlü köyünde[7] imamlık yapar .Seyyid Şeyh Ali efendi Sögütlü köyünde birkaç yıl kaldıktan sonra tekrar Siverek ilçesi camii kebir mahallesine yerleşir ve mahallede bulunan merkez camide imamlık yapmaya devam eder. Şeyh Ali Efendi, kısa sürede Şeriat ilimindeki derinliği, sohbet ve vaazındaki belağatı, örnek şahsiyeti ile halkın sevgisini kazanır. Aynı zamanda dönemin önemli âlimlerinden Aktepeli Şeyh Muhammed Can, Siverekli Saatçı hafız Abdurrahman, Siverekli Muhammed efendi ve bölgenin diğer Alim ve ileri gelen şahsiyetleri ile tanışır onlarında teveccühünü kazanır.
Yirmi sene Siverek ilçesinde ikamet eden,es-Seyyid Şeyh Ali efendi, 1938 yılında kendi memleketi ve ecdad yurdu olan Abri köyüne geri döner. birinci dünya savaşında işgale uğrayan Abri'de büyük bir yıkım yaşanmış 700 sene önce Seyyid Aynu’l-Melek Hazretleri tarafından yaptırılan Tarihi Medrese, Dergah ve Havuz, rus ordusu ve ermeni çeteleri tarafından yakılıp yıkılmış, Abri mezarlığında bulunan mezar taşları bile kurşunlanarak bir kısmı tahrib edilmiştir. Köyde bulunan, Seyyid Aynu’l-Melek Hazretleri camisi ise kubbesine isabet eden bir gülle ile hafif bir hasar almış olsa da ayakta kalmayı başarmıştır. Seyyid Ali Efendi önce Medrese ve tekke’yi aslına uygun olarak tamir ettirir, Bulanık İlçesine bağlı Resulan köyünden Molla Şamil’i Müderris olarak getirerek bu tarihi medreseyi tekrar ilmin hizmetine açar.
Şeyh Ali Efendi döneminde Seyyid Aynu’l-Melek medresesinde sırasıyla şu müderrisler görev yapar: a)-Molla Şamil (Resulan köyü Bulanık)
b)-Molla Abdullah Balek-i (Neynik Köyü Bulanık)
c)-Molla Yusuf (Piyonk köyü Bulanık)
e)-Molla Süleyman-i Veli.
Abri Köyünde bulunan tarihi havuz (kulleteyn) 1950 yılında yine Şeyh Ali Efendi tarafından aslına uygun olarak tamir ettirilmiştir. Seyyid Şeyh Ali, bölgede yaşayan alimler tarafından ilmi meselelerde başvuru mercii olarak görülmüş, çözülmesi zor fıkh-i meselelerdeki ilmi derinliği ve vukufiyeti takdir edilmiş büyük bir alimdir.[8]
es-Seyyid
Şeyh Ali Efendi, 1959 yılında Abri
köyüne bağlı duman yaylasında, 76 yaşında hakkın rahmetine kavuşur. Cenazesi
Abri köyüne getirilir vasiyeti üzere, Mollakent Köyü Şeyhlerin’den, Şeyh İbrahim tarafından techiz, tekvin işlemleri yapılarak cenaze namazı kılınır ve Abri köyü mezarlığında babası, es-Seyyid Şeyh
Reşid hazretlerinin yanına defnedilir. Rahmetullahi Aleyh
es-Seyyid Şeyh
Ali efendi'nin evlatları:
1-Seyyid
Evliya “küçük yaşta vefat etmiş.”
2-Seyyid
Şeyh Zeynelabidin Efendi: Yedi erkek evladı vardır: Hikmet, Muhammed Necip,
kamil, Muhammed, Muhammed Said, Reşid ve
Nizameddin.
3-Seyyid
Şeyh Muhammed Cahid (Ali) Efendi: İki erkek evladı vardır: Muhammed Zeki ve Şükrüllah.
4-Seyyid
İbrahim Halil “küçük yaşta vefat etmiş.”
5-Seyyid Mustafa “küçük yaşta vefat etmiş.”
6-Seyyid Halid “küçük yaşta vefat etmiş.”
7-Seyyide Şefika “küçük yaşta vefat etmiş.”
6-Seyyid Halid “küçük yaşta vefat etmiş.”
7-Seyyide Şefika “küçük yaşta vefat etmiş.”
8-Seyyide
Humayun ”Hasananlı Aşiret reisi Köroğlu beyin oğlu Neşet bey ile evlenir.”
9-Seyyide
Halise ”Molla Abdullah-i balek-i’nin oğlu, Molla Abdurrahman ile evlenir.”
10-Seyyide
Maide “ Malazgirte bağlı Boyçapkın köyünde ikamet eden Şeyh Celaleddin
efendinin oğlu Şeyh Sadi ile evlenir.”
es-Seyyid Şeyh Ali efendi,soyadı kanunu çıktıktan sonra “SELVİ” soy ismini almıştır.
es-Seyyid Şeyh Ali efendi,soyadı kanunu çıktıktan sonra “SELVİ” soy ismini almıştır.
YAZAN:Mehmet Sait SELVİ
20.03.2019
Seyyid Şeyh Ali Selvi'nin
Abri Medresesinden aldığı ilmi icazetnamenin son sayfası.
Seyyid Şeyh Ali Selvi'nin Abri Köyünde bulunan tarihi havuzu 1370 tarihinde restore ettiğine dair kitabe.
KAYNAKÇA:
[2] BOA. ŞD__266_20_024
[3] Osmanlı Devleti Nufus tezkiresi
[4] Defterhane-i hakani- 14 şübat
1324
[5] Hicri-1321 Tarihli İcazetname
[6] Seyyid Zeynel Abidin Selvi’nin şahsi arşivinde
bulunan icazetname
[7] Seyyid Zeynel Abidin Selvi şahsi arşiv(belge
[8] Seyyid Şeyh Ali Efendinin
Mahdumları: Seyyid Zeynel Abidin Selvi
ve Seyyid Mustafa Selvi ile,29-05-2016 tarihinde
yapılan mülakat
